Categories 2019, Finished, Healthcare, Netherlands, PAR Project, PPP
DescriptionGezond & Gelukkig Den Haag
In Den Haag heeft ongeveer de helft van de inwoners met een laag inkomen (48%) een langdurige ziekte of aandoening. Deze inwoners leven gemiddeld 5 jaar korter, waarvan meer dan 10 jaar in een slechtere gezondheid. De complexiteit thuis neemt toe en ook het aantal crisissituaties.
Door middel van participatief actieonderzoek (PAO) kunnen burgers uit Den Haag worden gehoord en betrokken. Dit vergroot het draagvlak bij de burgers om zich mede verantwoordelijk te voelen voor de belangrijkste thema’s als het gaat om het realiseren van een gelukkige en gezonde wijk.
Voor een update van dit onderzoek, kijk hier.
Meer weten over Wilma? Lees hier het interview.
Project name |
Gezond & Gelukkig Den Haag |
Start date |
November 2019 – April 2020 |
Duration |
Three months |
Status |
Finished |
Country |
The Netherlands |
Coordinator |
Wilma van der Vlegel |
Number of action researchers |
1 |
Participatief actie onderzoek (PAO) start vanuit een vraag in de samenleving, en wordt onderzocht door stakeholders van het probleem in de lokale context. PAO gaat uit van het creëren van positieve verandering vanuit de gemeenschap zelf. Hierbij wordt het probleem gezamenlijk gedefinieerd en wordt gezamenlijk gekozen voor de methoden van onderzoek.
Partijen in Den Haag zijn het erover eens dat een wijkgerichte aanpak, waarbij de levensreis van de inwoner centraal staat, nodig is om duurzaam te werken aan de gezondheid en het geluk van de inwoners. Met betrokken partijen zijn knelpunten en onderliggende oorzaken in de keten m.b.t. de doelgroepen geïnventariseerd. Hierbij zijn wensen tot verbetering geformuleerd.
In Den Haag heeft ongeveer de helft van de inwoners met een laag inkomen (48%) een langdurige ziekte of aandoening. Deze inwoners leven gemiddeld 5 jaar korter, waarvan meer dan 10 jaar in een slechtere gezondheid. De complexiteit thuis neemt toe en ook het aantal crisissituaties. Er is vanuit Trimple aim (hogere kwaliteit, betere klantbeleving en lagere kosten) en vanuit de visie van positieve gezondheid een ambitie om zorg op de juiste plek te organiseren en gezondheid en geluk te behouden of te laten toenemen voor kwetsbare ouderen, inwoners met hart- en vaatproblemen en inwoners met ernstige psychiatrische problematiek. Wat de behoefte van deze doelgroepen is in Den Haag is moet nog worden onderzocht. De huidige doelgroepen zijn geformuleerd vanuit het perspectief van gemeente en zorgprofessionals. Voor het creëren van positieve verandering is het belangrijk dat burgers het gevoel hebben dat er niet voor en over hen wordt besloten. Door middel van participatief actieonderzoek (PAO) kunnen burgers uit Den Haag worden gehoord en betrokken. Dit vergroot het draagvlak bij de burgers om zich mede verantwoordelijk te voelen voor de belangrijkste thema’s als het gaat om het realiseren van een gelukkige en gezonde wijk.
Voor dit actieonderzoek is specifiek gekozen voor een wijk in Den Haag, Moerwijk.
Overkoepelend over de drie doelgroepen én per doelgroep is het doel door co-creatie met betrokken partijen en inwoners uit de diverse doelgroepen initiatieven te laten ontstaan gericht op het verbeteren of behoud van de gezondheid en geluk (welzijn).
Welke initiatieven kunnen worden ingezet om gezondheid en geluk van burgers in Moerwijk in Den Haag, en specifiek voor kwetsbare ouderen, inwoners met hart- en vaatziekten en inwoners met ernstige psychiatrische problematiek te doen toenemen of behouden?
- Wat is volgens de inwoners van Moerwijk en in het bijzonder de drie doelgroepen, de professionals en belangengroepen de huidige situatie als het gaat over gezondheid en geluk en wat is de gewenste situatie?
- Worden de drie doelgroepen herkend als de belangrijkste doelgroepen voor Moerwijk?
- Welke factoren in de context van Moerwijk spelen hierbij een rol?
- Wat is al aanwezig in Moerwijk aan mensen, middelen en motivatie wat ingezet kan worden?
- Welke oplossingsrichtingen dragen betrokkenen aan om gezondheid en geluk te bevorderen?
- Wat vragen deze oplossingsrichtingen van de werkwijzen en expertise van professionals?
- Wat vragen deze oplossingsrichtingen op het gebied van beleid-, wet- en regelgeving?
Wandeling door de wijk, Interviews (waarderend interviewen), focus groep interviews, participerende observatie, social maps, reflecteren en analyseren met deelnemers.
Preventie, SES, Kwetsbare ouderen, Ernstig Psychiatrisch, Triple aim, positieve gezondheid
Uit de bevindingen kwamen zes thema’s naar boven: Levensgevoel in de wijk, sociale cohesie, wonen, veiligheid en leefomgeving, gezondheid, ontwikkeling van bewoners en functioneren en samenwerken van organisaties.
Bewoners zijn weinig bezig met hun gezondheid. De stress die wordt veroorzaakt door de armoede en schulden, de huizen met achterstallig onderhoud en schimmel, het grote aantal bewoners in de buurt met complexe problemen zoals verslavingen of GGZ problematiek en de overlast die dit veroorzaakt, de onveiligheid en het gebrek aan perspectief staan voorop. Hierdoor is er weinig ruimte om na te denken over en geld voor gezondheid en leefstijl.
Bewoners en professionals in de wijk ervaren dat veel beleid en voorzieningen tijdelijk zijn. Dit heeft grote impact op de toegankelijkheid van zorg en voorzieningen en op het vertrouwen van de bewoners. Zij hebben wel veel ideeën om de wijk te ontwikkelen, maar lopen tegen barrières aan. Hierdoor raken professionals en actieve bewoners uitgeblust of haken af. Er is een gebrek aan samenwerking tussen organisaties. Dit heeft aandacht nodig.

Betrokkenen willen graag een levensloopbestendige wijk waar het fijn wonen is, waar je gezond op kunt groeien en waar je jezelf kunt ontplooien. Hierbij is er behoefte aan een laagdrempelige plek voor ontmoeting in de wijk. Vooral jongeren en alleenstaande ouders willen graag hun netwerk vergroten. Een fijn huis waar niet van alles kapot aan is, is hierbij heel belangrijk. Voor het gezond opgroeien in de wijk is het gewenst dat er meer informatie komt over gezond koken en eten. Bewoners willen graag zelf meer activiteiten of werk uitvoeren in hun eigen wijk en zich zo ontwikkelen. Hiervoor is samenwerking nodig met en tussen alle organisaties en partijen in de wijk.
Een aantal oplossingsrichtingen worden op dit moment nog uitgewerkt.
- Het gezamenlijk opstellen van een wijkplan
- Pilot met bewonerscoöperatie om zelf activiteiten en werkzaamheden in de wijk uit te voeren
- Een huis van Gé . G(é) staat voor gezond, geluk, gemeenschap, gezellig, geloof, gastvrij. Samen met bewoners en professionals in de wijk wordt een huis van de wijk gerealiseerd, als eerste Blue Point in Den Haag.
- Het ontwikkelen van een stadsklooster
- Het trainen van professionals en bewoners in het herkennen van zingevingsvragen. Doel hierbij is om bewoners te trainen in het verlenen van onderling pastoraat in de wijk, waarbij het levensverhaal van de bewoner centraal staat
- Gezondheidsdialoog met de wijk
- Samen koken in de wijk met kinderen (en ouders)
Impact zal in een later stadium worden gemeten.
Conducted by:
Wilma van der Vlegel
Trainee Action Researcher

READ MORE
Sustainable Development Goals

Blogs and reports
Vlegel, W. (2020). Participatief Actieonderzoek Gelukkig en Gezond Moerwijk. PAR Report. Download here.